Prawo zamówień publicznych wskazuje wykonawcom obowiązkowe elementy składowe odwołania do KIO. Jest ich całkiem niemało – art. 516 Pzp wskazuje tu na aż dwanaście elementów plus załączniki.
Rzeczą na którą chciałbym zwrócić Twoją uwagę jest punkt dziesiąty ze wspomnianej dwunastki, a mianowicie UZASADNIENIE odwołania.
Jak skutecznie uzasadniać?
Uzasadnienie odwołania to chyba najbardziej obszerny jego element. I jednocześnie bardzo ważny – to właśnie tutaj zadaniem odwołującego jest wyjaśnienie i uargumentowanie postawionych na wstępie zarzutów.
Jak podejść do sprawy w praktyce, aby przekonać Izbę do swoich racji?
Cóż, czasami mam wrażenie, że w kontekście pism prawniczych pokutuje pewien niezdrowy mit: im więcej napiszę, tym lepiej i skuteczniej. Widoczne jest to często u prawników nie specjalizujących się w zamówieniach publicznych i u mniej doświadczonych wykonawców starających się sporządzać odwołania samodzielnie. Jak to jednak z mitami bywa, nie mają one większego przełożenia na rzeczywistość.
Im więcej, tym lepiej?
Występując w różnych rolach procesowych przed KIO, miałem niejednokrotnie okazję czytać odwołania niezwykle obszerne, ociekające sygnaturami orzeczeń, przydługimi cytatami, fragmentami komentarzy czy stanowisk Urzędu Zamówień Publicznych. Miały one z reguły jeden kluczowy mankament – trudno się było w nich połapać. Nie jest sztuką zgromadzić wiedzę na kilkudziesięciu stronach maszynopisu czy WORDa. Sztuką jest podać ją w takiej ilości i formie, by Izba przyznała Ci rację.
O czym więc warto pamiętać pisząc uzasadnienie? Oto mała podpowiedź:
- Uszereguj wagę zarzutów i przyjmij strategię ich omówienia w uzasadnieniu. Z reguły – warto zacząć od rzeczy najważniejszych.
- Logika wywodu. Prowadź czytelnika (czyli arbitra) od punktu do punktu, konsekwentnie – tak, aby łatwo było mu zrozumieć Twój tok rozumowania i argumentacji. Cytując Einsteina: Jeżeli nie potrafisz czegoś prosto wyjaśnić – to znaczy, że niewystarczająco to rozumiesz.
- Bądź konkretny i precyzyjny. Uzasadnienie ma de facto uszczegółowić postawione zarzuty. Unikaj chaosu argumentacyjnego, nie skacz po różnych wątkach, wystrzegaj się wodolejstwa. To trochę jak planowanie trasy z mapą w ręku. Jadąc z Mazowsza na Mazury raczej nie pojedziesz przez Wielkopolskę. Klarownie omów więc jaka czynność lub zaniechanie Zamawiającego jest przedmiotem zarzutu, jaki przepis prawa to narusza, w jakich okolicznościach owe naruszenie nastąpiło. Bez zbędnych dygresji.
- Pamiętasz z podstawówki triadę każdej dobrej opowieści: wstęp – rozwinięcie – zakończenie? Na pewno tak. Warto stosować tę metodologię także w pismach procesowych. Zarówno w kontekście całego pisma, jak i w kontekście omawiania poszczególnych zarzutów. Dobrze na wstępie uzasadnienia krótko wskazać co jest sednem zarzutu. Na przykład: Sednem pierwszego z podniesionych zarzutów jest błędna ocena przez Zamawiającego wyjaśnień rażąco niskiej ceny i w konsekwencji – odrzucenie oferty. Dalej rozwinięcie – czyli np. omówienie na czym owa błędna ocena polegała. I wniosek – np.: W przedmiotowych okolicznościach należy zatem uznać, że wyjaśnienia odwołującego były kompletne, przekonujące i poparte dowodami, co nie powinno dać zamawiającemu podstaw do odrzucenia oferty odwołującego.
- Przytocz orzecznictwo i stanowisko doktryny, ale zachowaj umiar. Jeśli znajdziesz 15 podobnych wyroków na poparcie swojej tezy, naprawdę nie ma konieczności przytaczania fragmentów wszystkich z nich. Wybierz te, które są najbardziej „krwiste” – czyli najlepiej nadają się do zacytowania w konkretnych okolicznościach. Jeśli przesadzisz, jest duża szansa, że czytelnik zgubi wątek, rozmyje mu się sedno sprawy i kluczowe argumenty. Nigdy nie pozwól, by arbiter przestał rozumieć o co Ci chodzi. Zresztą, KIO też zna swoje orzecznictwo…
- Stosuj proste, a nie wielokrotnie złożone zdania. Kiedyś widziałem odwołanie w którym pojawiło się zdanie długie na 12 wersów. Nie zmuszaj czytelnika, by musiał robić sobie przerwę na odpoczynek podczas lektury. Beletrystyka świetnie się sprawdza, ale w powieściach…
- Postaw na jakość, a nie na ilość. Pamiętaj, że odwołanie ma być skuteczne, co nie musi równać się z jego dużą obszernością. Oczywiście, obszerność będzie większa przy większej ilości zarzutów, większym stopniu ich skomplikowania. Ale nigdy nie może być celem samym w sobie. Podobno niektórzy prawnicy lubią pisać dużo, ponieważ wtedy rzekomo „klient wie za co płaci”. Co jednak klientowi po wydrukowaniu 70 stron odwołania, które będzie merytorycznie słabe? Jedynie wkurzy ekologów.
Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić, prawda? Owszem, dobre odwołanie z reguły nie jest łatwe do napisania. Ale często warto – przetarg przecież sam się nie wygra.
Trzymam za Ciebie kciuki, a jeśli potrzebujesz pomocy w zamówieniach publicznych, pamiętaj, że zawsze możesz do mnie napisać.
A przy okazji – udanego Dnia Dziecka!:)
Photo by MI PHAM on Unsplash
____________________
Startujesz w przetargach i chcesz ułatwić sobie pracę? Zachęcam niezmiennie do odwiedzenia blogowej Księgarni Wykonawcy Zamówień Publicznych, gdzie znajdziesz poradniki i wzory najważniejszych dokumentów, które składane są przez wykonawców w procedurach zakupowych, a także przed KIO.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }